Ứng dụng công nghệ cao phát triển sản xuất nông nghiệp
Với đặc thù đồng bằng ven biển, đất đai đa dạng, Ninh Bình đã sớm tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng sinh thái, hữu cơ, áp dụng công nghệ cao. Các phong trào thi đua như: "Phát triển sản xuất gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp", "Liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị", hay "Nông nghiệp xanh - phát triển bền vững" đã tạo hiệu ứng tích cực trong toàn tỉnh.
Hàng nghìn ha đất kém hiệu quả được chuyển đổi sang trồng cây ăn quả, rau màu hữu cơ, hoặc áp dụng kỹ thuật canh tác lúa giảm phát thải khí nhà kính. Đến nay, toàn tỉnh có gần 12.000 ha cánh đồng mẫu lớn, trong đó khoảng 2.000 ha đã được các hợp tác xã, doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm. Có trên 5.000 ha lúa và 700 ha rau màu sản xuất hữu cơ, cùng 6.000 ha lúa áp dụng quy trình giảm phát thải, góp phần bảo vệ môi trường.
Ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp đem lại giá trị vượt trội cho nông dân.
Một trong những mô hình tiêu biểu là Hợp tác xã nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao Đồng Du (xã Bình Lục). Trên diện tích hơn 1 ha trước kia trồng ngô và rau màu kém hiệu quả, HTX đã mạnh dạn chuyển đổi sang trồng nho hạ đen và nho mẫu đơn theo công nghệ Nhật Bản. Hiện nay, mỗi năm HTX có thể thu về trên 1 tỷ đồng/ha, cao gấp nhiều lần so với trồng ngô, lúa trước đây. Các sản phẩm đã được chứng nhận VietGAP và OCOP 3 sao, mở rộng thị trường tiêu thụ trong và ngoài tỉnh.
Câu chuyện của Hợp tác xã Đồng Du không chỉ là minh chứng cho khả năng đổi mới sáng tạo, mà còn cho thấy vai trò "đầu tàu" của hợp tác xã trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, hỗ trợ nông dân tiếp cận thị trường và nâng cao thu nhập.
Bên cạnh đó, Hợp tác xã chế biến nông sản Bốn Thuận (xã Hiển Khánh), đã quy hoạch hơn 80 ha trồng lúa chất lượng cao, áp dụng cơ giới hóa toàn diện, ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm với doanh nghiệp.
Trước đây, người dân thường phải chịu cảnh "được mùa mất giá". Nay nhờ hợp tác xã tổ chức sản xuất bài bản, sản phẩm có đầu ra ổn định, doanh thu năm 2024 đạt 25 tỷ đồng với sản lượng chế biến từ 400-500 tấn gạo thành phẩm mỗi năm.
Đặc biệt, Hợp tác xã Bốn Thuận đã đầu tư dây chuyền chế biến hiện đại, từ sấy, tách màu đến đóng gói khép kín. Sản phẩm gạo đạt chứng nhận OCOP 3 sao, được đưa vào hệ thống siêu thị và các cửa hàng thực phẩm sạch.
OCOP - Bệ phóng cho sản phẩm nông thôn
Từ năm 2018, Ninh Bình triển khai chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP), khởi đầu với 54 sản phẩm. Đến nay, toàn tỉnh đã có 209 sản phẩm OCOP, trong đó 67 sản phẩm đạt 4 sao và 6 sản phẩm tiềm năng đạt 5 sao. Đây là con số ấn tượng, cho thấy sức lan tỏa mạnh mẽ của phong trào phát triển sản phẩm đặc trưng địa phương. OCOP đã trở thành động lực khởi nghiệp cho nhiều thanh niên, phụ nữ nông thôn.
Ninh Bình triển khai chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP).
Nếu hợp tác xã là cầu nối giữa nông dân với thị trường, thì Liên minh Hợp tác xã Việt Nam và Liên minh Hợp tác xã Ninh Bình chính là bệ đỡ giúp các hợp tác xã phát triển bền vững. Thời gian qua, hai đơn vị đã hỗ trợ nhiều hợp tác xã xây dựng chuỗi giá trị, tư vấn hồ sơ OCOP, cung cấp máy móc thiết bị, quảng bá sản phẩm tại các hội chợ trong và ngoài tỉnh.
Ninh Bình hiện là một trong những điểm sáng về xây dựng nông thôn mới trên toàn quốc, với hàng trăm xã đạt chuẩn. Nhiều địa phương đang tiếp tục phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và kiểu mẫu, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, hiện đại hóa nông thôn.
Đến nay, tốc độ tăng trưởng nông nghiệp của tỉnh luôn giữ ở mức ổn định 3%/năm. Đáng mừng là người nông dân đã chuyển từ tư duy tự cung tự cấp sang tư duy kinh tế nông nghiệp, lấy thị trường làm trung tâm.
Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, chương trình OCOP và xây dựng nông thôn mới ở Ninh Bình vẫn còn một số thách thức, như: Năng lực chủ thể sản xuất còn hạn chế, yêu cầu thị trường ngày càng cao, hoạt động xúc tiến thương mại chưa thật linh hoạt.
Để khắc phục, tỉnh sẽ tiếp tục nâng cao năng lực hợp tác xã, đẩy mạnh ứng dụng khoa học và công nghệ, đa dạng hóa sản phẩm OCOP, gắn phát triển nông nghiệp với du lịch sinh thái, trải nghiệm nông thôn, một hướng đi phù hợp với tiềm năng đất Cố đô.
Từ những cánh đồng mẫu lớn, vùng sản xuất tập trung đến hàng loạt sản phẩm OCOP đạt chuẩn, Ninh Bình đang cho thấy bước đi đúng đắn trong hành trình xây dựng nông thôn mới. Hợp tác xã là trung tâm tổ chức sản xuất, kết nối thị trường, còn Liên minh Hợp tác xã là người bạn đồng hành bền bỉ, hỗ trợ các mô hình kinh tế tập thể phát triển bền vững.
