Từ mã QR đến thương mại điện tử – ca cao Suối Cát làm chủ công nghệ
Tại xã Suối Cát, Hợp tác xã (HTX) ca cao Suối Cát đang là điểm sáng trong ứng dụng công nghệ vào nông nghiệp. Với hơn 70 ha canh tác theo chuẩn GlobalGAP, mỗi gốc ca cao được gắn mã QR truy xuất nguồn gốc, giúp khách hàng trong và ngoài nước dễ dàng kiểm chứng quy trình sản xuất.
Ông Trương Văn Mỹ, Giám đốc HTX, chia sẻ: "Chúng tôi đưa toàn bộ quy trình quản lý, bán hàng lên sàn thương mại điện tử. Các doanh nghiệp từ Nhật Bản, Pháp hay Hàn Quốc có thể theo dõi, đặt hàng trực tiếp. Điều đó giúp HTX không chỉ minh bạch mà còn tiết kiệm chi phí quảng bá, nâng giá trị sản phẩm."
Nhờ công nghệ, năng suất và thu nhập của các hộ tăng rõ rệt đạt 500–600 triệu đồng/ha/năm. HTX không còn phụ thuộc thương lái mà tự tin đàm phán giá xuất khẩu. Ca cao Đồng Nai nay đã có mặt trong chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp quốc tế, khẳng định thương hiệu nông sản Việt chất lượng cao.
Livestream bán nấm, nông dân trẻ bắt kịp xu thế số
Không chỉ các HTX lớn, nhiều hộ nông dân ở Đồng Nai cũng đang "số hóa" cách làm nông nghiệp. Chị Vũ Phương Linh, chủ cơ sở nấm linh chi Phương Linh (TP. Biên Hòa), là một ví dụ điển hình.
Trên quy mô 3 ha, mỗi năm cơ sở cung cấp hơn 20 tấn nấm khô cho thị trường trong và ngoài nước. Điều đặc biệt là thay vì chờ thương lái, chị Linh chọn livestream bán hàng trực tiếp trên mạng xã hội, tiếp cận hàng nghìn khách hàng mỗi ngày.
"Ngày nay, ai cũng dùng điện thoại thông minh, nên nếu nông dân biết tận dụng mạng xã hội, họ sẽ chủ động được đầu ra và quảng bá thương hiệu. Cơ sở tôi đã đầu tư hệ thống máy sấy, đóng gói, thanh toán online, mọi khâu đều số hóa để tiết kiệm nhân công và tăng hiệu quả," chị Linh nói.
Câu chuyện của chị Linh cho thấy chuyển đổi số không còn là khái niệm xa vời, mà là một kỹ năng sống mới của nông dân hiện đại.
Mã vùng trồng và sản xuất xanh: Nông dân Xuân Định tự tin xuất khẩu
Thu hoạch sầu riêng tại HTX sầu riêng Xuân Định.
Tại HTX Nông nghiệp Xuân Định, mô hình trồng sầu riêng theo chuẩn VietGAP và mã vùng trồng đang giúp nông dân Đồng Nai tiến gần hơn tới thị trường quốc tế.
Bà Đặng Thị Thúy Nga, Giám đốc HTX, cho biết: "Trước đây, nông dân bán sầu riêng chủ yếu cho thương lái, giá bấp bênh. Giờ đây, khi áp dụng sản xuất xanh và có mã vùng trồng, sản phẩm được bao tiêu ổn định, giá cao hơn, và nông dân được tập huấn kỹ thuật bài bản."
Không chỉ tăng năng suất, sản phẩm sầu riêng Xuân Định còn được đưa vào chương trình OCOP của tỉnh, từng bước xây dựng thương hiệu địa phương gắn với du lịch sinh thái.
Chính quyền làm "bà đỡ" cho chuyển đổi số nông nghiệp
Đồng Nai không chỉ có những nông dân năng động, mà còn có sự đồng hành mạnh mẽ của chính quyền. Theo bà Nguyễn Thị Hoàng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, CĐS trong nông nghiệp đã được xác định là trụ cột trong phát triển nông thôn mới kiểu mẫu.
"Tỉnh tập trung đào tạo kỹ năng số cho nông dân, hướng dẫn HTX đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc và áp dụng quy trình sản xuất tự động hóa. Hằng năm, các lớp tập huấn, hội thảo, kết nối doanh nghiệp – nông dân được tổ chức thường xuyên," bà Hoàng cho biết.
Bên cạnh đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường Đồng Nai đang triển khai hàng loạt chính sách hỗ trợ, từ vốn vay ưu đãi, chuyển giao công nghệ, đến khuyến khích mô hình sản xuất tuần hoàn, hữu cơ và phát thải thấp.
Đồng Nai là một trong những tỉnh đi đầu cả nước trong xây dựng nông thôn mới (NTM). Tính đến đầu năm 2025, 100% số xã của tỉnh đã đạt chuẩn NTM, trong đó nhiều xã đạt NTM kiểu mẫu và đang chuyển sang NTM hiện đại.
Riêng huyện Xuân Lộc, địa phương đầu tiên của cả nước đạt chuẩn NTM nâng cao, hiện có 14/14 xã đạt NTM kiểu mẫu, thu nhập bình quân gần 100 triệu đồng/người/năm, không còn hộ nghèo.
Điều đặc biệt, nhiều xã vùng sâu như Xuân Thành, Xuân Hòa được lựa chọn thí điểm mô hình "xã thông minh", triển khai ấp số, chính quyền số và dịch vụ công trực tuyến đến tận người dân.
Tại xã Phú Lộc (huyện Tân Phú), 5 ấp được chọn làm mô hình ấp thông minh, có hệ thống hội nghị truyền hình kết nối trực tuyến đến cấp huyện, tỉnh và Chính phủ.
Bà con tại đây trồng sầu riêng hữu cơ với giá trị sản xuất bình quân 225 triệu đồng/ha/năm, cho thấy nông nghiệp công nghệ cao không chỉ gia tăng thu nhập mà còn hiện đại hóa toàn bộ đời sống nông thôn.
436 mô hình công nghệ cao – bước đột phá của nông nghiệp xanh
Theo thống kê của ngành nông nghiệp, toàn tỉnh hiện có 436 mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, tổng diện tích hơn 3.700 ha, cùng 15 vùng sản xuất hữu cơ cao gấp 5 lần so với kế hoạch năm 2025.
Đồng Nai cũng đã hình thành 8 vùng sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, áp dụng thiết bị bay không người lái (drone) trong phun thuốc, IoT trong giám sát tiểu khí hậu, và công nghệ sinh học trong nhân giống, trồng trọt.
Với tỷ lệ che phủ rừng 25,28%, cao nhất khu vực Đông Nam Bộ, tỉnh còn tích cực triển khai Đề án giảm phát thải carbon, hướng đến mục tiêu phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050.
Đưa khoa học và du lịch vào nông thôn mới hiện đại
Đồng Nai cũng đang hướng tới phát triển nông nghiệp gắn với du lịch sinh thái và làng nghề truyền thống. Tại Vườn quốc gia Bù Gia Mập, mô hình du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn thiên nhiên đã trở thành sản phẩm OCOP 3 sao, thu hút du khách trong và ngoài nước. Người dân địa phương tham gia dịch vụ du lịch, giới thiệu ẩm thực, dệt thổ cẩm, bảo tồn văn hóa dân tộc.
Theo ông Vương Đức Hòa, Giám đốc Vườn quốc gia: "Chúng tôi hướng đến phát triển du lịch bền vững, để bảo vệ rừng mà vẫn tạo sinh kế cho người dân. Mục tiêu là biến Bù Gia Mập thành vùng du lịch sinh thái trọng điểm của Đồng Nai."
Xã Định Quán định hướng phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn kết hợp công nghiệp – dịch vụ. Đến năm 2030, xã phấn đấu thu nhập bình quân đạt 130 triệu đồng/người, góp phần đưa Đồng Nai trở thành địa phương tiên phong về nông nghiệp xanh, thông minh.
Theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Văn Thắng, giai đoạn 2026–2030, Đồng Nai sẽ xây dựng nông thôn hiện đại, lấy người dân làm trung tâm của chuyển đổi số.
Các tiêu chí NTM mới sẽ chú trọng phát triển sản xuất bền vững, gắn công nghệ cao và nông nghiệp sạch, hữu cơ. Tỉnh cũng đặt mục tiêu "tri thức hóa nông dân", đào tạo kỹ năng công nghệ, quản trị sản xuất, sử dụng điện thoại thông minh để quản lý dữ liệu mùa vụ và tiếp cận thị trường.
