Vĩnh Long: Chuyển đổi số, bảo đảm an toàn thông tin và nâng cao đời sống nông thôn mới

Chuyển đổi số đang mở ra cánh cửa mới cho sự phát triển toàn diện ở Đồng bằng sông Cửu Long. Đó là hành trình song hành giữa công nghệ và an toàn thông tin, đặt nền móng cho chính quyền số, kinh tế số và xã hội số an toàn, hiệu quả.

Chuyển đổi số đi đôi với bảo đảm an toàn thông tin

Năm 2024, Vĩnh Long là một trong những địa phương đi đầu ở khu vực ĐBSCL trong triển khai đồng bộ các giải pháp chuyển đổi số gắn liền với phát triển chính quyền điện tử và bảo đảm an toàn thông tin. Trung tâm Tích hợp dữ liệu của tỉnh vận hành 34 máy chủ vật lý, tích hợp 212 hệ thống thông tin thành phần phục vụ điều hành và quản lý trên toàn tỉnh, bao gồm nền tảng tích hợp chia sẻ dữ liệu (LGSP), hệ thống thư điện tử công vụ, cơ sở dữ liệu chuyên ngành, hệ thống quản lý cán bộ, ngân sách, đầu tư, đất đai, tiền lương, và các hệ thống phục vụ lĩnh vực dân sinh như giấy phép lái xe, biên lai điện tử hay quản lý người có công. Mạng diện rộng (WAN) đã được triển khai phủ kín 100% cơ quan hành chính từ cấp tỉnh đến cấp xã, kết nối thông suốt với mạng LAN của từng đơn vị, đảm bảo tỷ lệ máy tính có kết nối Internet đạt 98%.

Điểm nổi bật trong tiến trình chuyển đổi số của Vĩnh Long chính là việc địa phương không xem an toàn thông tin là hạng mục phụ trợ, mà là nền tảng sống còn cho mọi hoạt động số hóa. 

Trong suốt năm 2024, toàn bộ hệ thống hạ tầng, từ mạng diện rộng đến các ứng dụng dữ liệu, hoạt động ổn định, không xảy ra sự cố tấn công mạng. Vĩnh Long đã triển khai hệ thống tường lửa đồng bộ đến 100% các cơ quan, đơn vị hành chính. Đồng thời, hệ thống giám sát an toàn thông tin mạng (SOC) vận hành theo mô hình bốn lớp tại Trung tâm Tích hợp dữ liệu, với 100% cơ quan nhà nước kết nối và chia sẻ dữ liệu mã độc với Trung tâm Giám sát An toàn không gian mạng quốc gia, đạt tỷ lệ phê duyệt cấp độ an toàn thông tin 97%.

Nhận thức rằng con người là "mắt xích yếu nhất" trong chuỗi an toàn mạng, Vĩnh Long đặc biệt chú trọng công tác đào tạo và nâng cao nhận thức. Trong năm 2024, hơn 7.000 lượt cán bộ, công chức, viên chức, học sinh và người dân đã được tập huấn kỹ năng nhận biết và xử lý nguy cơ mất an toàn thông tin, kỹ năng phòng tránh lừa đảo trực tuyến và các hành vi xâm nhập mạng. Sở Thông tin và Truyền thông phối hợp với nhiều đơn vị, từ Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Công an tỉnh, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh đến Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam (VNCERT/CC), tổ chức các hội thảo và diễn tập thực chiến quy mô lớn. Cuộc diễn tập năm 2024 với chủ đề "Phòng, chống tấn công mạng vào các hệ thống thông tin trọng yếu" quy tụ 34 đội với hơn 200 thành viên từ 12 tỉnh khu vực, đã giúp các đơn vị tăng cường năng lực ứng phó thực tế, đồng thời nâng cao khả năng phối hợp liên vùng trong phòng thủ an ninh mạng.

Năm 2025, Vĩnh Long tiếp tục đặt công tác an toàn thông tin lên hàng đầu trong lộ trình chuyển đổi số. Tỉnh sẽ đưa vào vận hành Trung tâm giám sát, điều hành đô thị thông minh (IOC) cấp tỉnh và cấp huyện, xây dựng kho dữ liệu dùng chung, cùng nền tảng số "Smart Vĩnh Long" dành cho người dân và doanh nghiệp. Cùng với đó, kế hoạch phát triển dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo và quy hoạch hạ tầng số đến năm 2030 sẽ được triển khai đồng bộ. Toàn bộ hệ thống cơ quan nhà nước phải đảm bảo phê duyệt cấp độ an toàn thông tin, duy trì chia sẻ dữ liệu mã độc và kết nối giám sát với Trung tâm quốc gia.

Vĩnh Long không chỉ coi chuyển đổi số như một xu thế công nghệ mà còn xem đó là động lực đổi mới mô hình quản lý, phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ người dân trong không gian mạng.

Cần Thơ: Thực hiện "mục tiêu kép" trong xây dựng nông thôn mới nâng cao

Trong Bộ Tiêu chí xã nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021–2025 của Cần Thơ, tiêu chí thu nhập và nghèo đa chiều được xác định là hai yếu tố kinh tế then chốt, có sức lan tỏa mạnh đến các tiêu chí khác như việc làm, hạ tầng xã hội, văn hóa – môi trường. Theo ông Lê Văn Tính, Phó Chánh Văn phòng điều phối Xây dựng Nông thôn mới TP Cần Thơ, hai tiêu chí này chính là "đòn bẩy" để thúc đẩy toàn bộ chương trình.

Những năm qua, thành phố đã tập trung đồng bộ nhiều giải pháp nhằm cải thiện thu nhập cho người dân nông thôn, từ phát triển sản xuất, tạo việc làm, đào tạo nghề đến mở rộng tín dụng ưu đãi và hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp. 

Ở xã Trung Hưng, một trong những xã nông thôn mới kiểu mẫu của thành phố – các hợp tác xã nông nghiệp hoạt động hiệu quả đã giúp người dân thay đổi tập quán canh tác. Bốn HTX của xã đảm nhiệm toàn bộ chuỗi sản xuất, từ cung cấp giống, vật tư đến tiêu thụ sản phẩm, đồng thời hình thành 68 tổ hội nghề nghiệp trong các lĩnh vực như bơm tưới, trồng trọt, may gia công, đan lưới. Xã còn có Cánh đồng lớn 516ha và sản phẩm OCOP "Mắm Thành Nhân" đạt 3 sao, biểu trưng cho sự gắn kết giữa giá trị truyền thống và tiêu chuẩn hóa hiện đại.

Nhờ cơ giới hóa toàn bộ khâu sản xuất, năng suất tăng mạnh, chi phí giảm rõ rệt. Thu nhập bình quân đầu người của xã Trung Hưng tăng từ 57,6 triệu đồng năm 2021 lên gần 81 triệu đồng năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm từ 0,35% xuống 0%, đưa Trung Hưng trở thành địa phương không còn hộ nghèo. Đây là minh chứng cụ thể cho hiệu quả của việc gắn phát triển kinh tế tập thể với chương trình nông thôn mới.

Theo thống kê của Văn phòng điều phối, đến cuối năm 2024, thu nhập bình quân đầu người ở các xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao của Cần Thơ đạt trên 72 triệu đồng/năm, trong khi tại các xã kiểu mẫu con số này vượt 79 triệu đồng. Tỷ lệ hộ nghèo đa chiều toàn thành phố chỉ còn 0,09%, thấp hơn nhiều so với mục tiêu quốc gia.

Thành quả đạt được là rất đáng khích lệ, nhưng để duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí lại là thách thức lớn. Nông nghiệp vẫn là ngành chủ đạo, trong khi biến động thị trường, thiên tai và chi phí đầu vào tăng đang ảnh hưởng mạnh đến thu nhập của người dân. Bởi vậy, Cần Thơ đang tập trung tái cơ cấu kinh tế nông thôn, chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi theo hướng thích ứng thị trường, ứng dụng khoa học kỹ thuật, phát triển nông nghiệp an toàn, hữu cơ và tuần hoàn.

Tại xã Thạnh Quới, chính quyền địa phương đẩy mạnh tổ chức các lớp tập huấn khoa học kỹ thuật, ưu tiên nguồn vốn vay cho hộ mới thoát nghèo để họ có điều kiện mở rộng sản xuất. Xã đặt mục tiêu đến năm 2025, thu nhập bình quân đầu người đạt tối thiểu 76 triệu đồng/năm, đồng thời bảo đảm 100% lao động trong độ tuổi có việc làm.

Các xã như Trung Hưng hay Thạnh Quới tiếp tục phát huy phong trào thi đua trong dân, khơi dậy nội lực để xây dựng nông thôn mới từ chính người dân – những người trực tiếp thụ hưởng thành quả. Cấp ủy, chính quyền cơ sở triển khai các nghị quyết chuyên đề về phát triển kinh tế tập thể, kinh tế vườn, chuyển đổi cây trồng kém hiệu quả sang mô hình có giá trị cao hơn, đồng thời vận động thành lập mới các hợp tác xã, củng cố HTX yếu kém, khuyến khích mô hình kinh tế hộ và kinh tế trang trại.

Theo ông Lê Văn Tính, để đạt được mục tiêu lâu dài, thành phố cần tiếp tục thực hiện Đề án cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, gắn với các chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông thôn. Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) cũng được xem là công cụ quan trọng giúp đa dạng hóa sản phẩm, xây dựng thương hiệu và tạo việc làm tại chỗ, qua đó tăng thu nhập và giảm nghèo bền vững.

Có thể nói, Ở Vĩnh Long, chuyển đổi số được triển khai sâu vào mọi lĩnh vực, từ quản lý hành chính đến nông nghiệp, thương mại và giáo dục với sự bảo đảm chặt chẽ về an toàn thông tin. Ở Cần Thơ, chuyển đổi số và cơ giới hóa nông nghiệp là nền tảng để tăng năng suất, nâng thu nhập và xóa nghèo đa chiều.

Khi người dân nông thôn làm quen với điện thoại thông minh, truy cập vào các sàn thương mại điện tử để bán nông sản, sử dụng dữ liệu để điều tiết nước tưới hay giám sát sâu bệnh, thì chuyển đổi số đã không còn là câu chuyện của công nghệ, mà trở thành văn hóa mới trong lao động và quản trị. Khi đó, việc bảo đảm an toàn thông tin như cách Vĩnh Long đang làm chính là "tấm khiên" bảo vệ niềm tin của người dân vào thế giới số.

Sự đồng hành giữa chính quyền và người dân, giữa công nghệ và tri thức, đang từng bước biến Đồng bằng sông Cửu Long thành vùng nông thôn kiểu mẫu, nơi công nghệ không chỉ phục vụ sản xuất mà còn nâng cao chất lượng sống, nơi chuyển đổi số đi cùng an toàn và phát triển bền vững. Đó cũng là con đường mà cả Vĩnh Long và Cần Thơ đang kiên định theo đuổi: xây dựng nông thôn mới hiện đại, an toàn, thịnh vượng và đầy cơ hội cho mỗi người dân./.